Jesień 1918 roku była przełomowym momentem. 30 października Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego ogłosiła przynależność Śląska Cieszyńskiego do odradzającej się, niepodległej Polski. To ważne wydarzenie oznaczało przejęcie przez Radę prerogatyw władzy państwowej na tych terenach, podkreślając dążenie do polskiej suwerenności. Wkrótce po tej decyzji, w ciągu kilku dni, wójtowie z okolicznych gmin, złożyli ślubowanie wierności Radzie. Wśród nich znalazł się również burmistrz Ustronia, Paweł Lipowczan, który symbolicznie potwierdził przynależność miasteczka do Polski.
Już 27 października wielu mieszkańców Ustronia uczestniczyło w pamiętnym wiecu na cieszyńskim rynku, gromadząc się w tłumie tysięcy ludzi, którzy wspólnie manifestowali pragnienie wolności i przynależności do odrodzonego państwa polskiego. Dziś to historyczne wydarzenie zachowało się na unikatowych fotografiach, będących świadectwem niepowtarzalnych chwil. Wkrótce po zakończeniu I wojny światowej nikt nie miał już wątpliwości, że mieszkańcy Ustronia pragnęli związać swoją przyszłość z Polską.
W 2024 roku za oknami szaruga, typowa jesienna aura, a jednak serca mieszkańców Ustronia nadal rozgrzewa duma i radość z okazji Święta Niepodległości. W całym mieście powiewają biało-czerwone flagi, a mieszkańcy z radością śpiewają hymn narodowy. Tegoroczne obchody 11 listopada rozpoczęły się w Ustroniu od nabożeństwa ekumenicznego w kościele ewangelickim, gdzie kazanie wygłosił ks. Szymon Pawlus z parafii św. Klemensa. Tematem przewodnim była refleksja nad patriotyzmem i jego znaczeniem w dzisiejszych czasach.
Po nabożeństwie uczestnicy uroczystości przemaszerowali pod Pomnik Jana Cholewy oraz Pomnik Pamięci Narodowej, gdzie złożono kwiaty, oddając hołd bohaterom walki o niepodległość. W ceremonii udział wzięli przedstawiciele lokalnych władz: Radni Rady Powiatu Cieszyńskiego, Radni Rady Miasta Ustroń, burmistrz Ustronia Paweł Sztefek, duchowieństwo, służby mundurowe, a także liczne organizacje, szkoły i stowarzyszenia. Szczególne podziękowania skierowano do pocztów sztandarowych, Orkiestry Dętej pod dyrekcją Sylwestra Skrzyszowskiego, oraz OSP w Ustroniu Lipowcu, która wystawiła wartę honorową.
Podczas swojego przemówienia burmistrz Sztefek przypomniał słowa: – Naród, który traci pamięć, przestaje być Narodem – staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium. W kontekście 106. rocznicy odzyskania niepodległości, gospodarz miasta zachęcał do pamięci o przodkach, którzy oddali życie za wolność Polski.
Uroczystość przypomniała również o szczególnej roli Śląska Cieszyńskiego w dążeniu do niepodległości. To właśnie tutaj, 19 października 1918 roku, powstała Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego, która zjednoczyła polskie społeczeństwo na tym terenie, podkreślając wspólne dążenie do odrodzenia polskiej państwowości. Wspominano wybitne postaci, takie jak Józef Kiedroń, ks. Józef Londzin, Jan Michejda czy Tadeusz Reger, którzy przewodzili ruchom walczącym o polskość ziemi cieszyńskiej.
Dzisiejszy patriotyzm, jak podkreślił burmistrz podczas obchodów, to nie tylko pamięć o przeszłości, ale także codzienna troska o Polskę i jej symbole. Bycie patriotą oznacza dbanie o dobro wspólne, wspieranie sąsiadów i przestrzeganie prawa. – Być patriotą to dziś być porządnym człowiekiem – podsumował swoje przesłanie, życząc wszystkim mieszkańcom wzajemnej życzliwości, jedności i odpowiedzialności.
Po uroczystościach mieszkańcy mogli wziąć udział w pikniku patriotycznym na rynku.
Popołudniową część obchodów wypełnił patriotyczny koncert zespołu Lunatyp w Miejskim Domu Kultury Prażakówka. Artyści z regionu wykonali nie tylko znane utwory, ale także piosenki cenne dla ziemi cieszyńskiej, w tym „Tesinská” autorstwa Jaromira Nohavicy, budując atmosferę pamięci, jedności i lokalnej tożsamości.
Obchody Święta Niepodległości w Ustroniu były pełne refleksji nad dziedzictwem przeszłości i odpowiedzialnością za przyszłość, pokazując, że współczesny patriotyzm to nie tylko pamięć, ale przede wszystkim działanie.
Mateusz Bielesz
