CZYM ODDYCHASZ?
SPRAWDŹ JAKOŚĆ POWIETRZA W KILKU PROSTYCH KROKACH
Zima w Ustroniu, jak w całej Polsce, wiąże się nie tylko ze spadkiem temperatury, ale również ze znacznym pogorszeniem jakości powietrza. Niewidoczny gołym okiem pył zawieszony – PM2,5 stanowi poważne zagrożenie dla naszego zdrowia. Na szczęście, w dzisiejszych czasach weryfikacja stanu powietrza jest prostsza iż kiedykolwiek. Oto praktyczny przewodnik, jak świadomie dbać o zdrowie swoje i swoich bliskich.
Wielu z nas wciąż ocenia jakość powietrza „na oko” lub „na węch”. Gdy z kominów spływa gęsty dym, szczypią oczy lub gardło, a na zębach drobny pył wiemy, że jest źle. Jednak najbardziej szkodliwe dla zdrowia pyły, takie jak PM2,5, są tak małe, że z łatwością przenikają do naszego krwiobiegu, a jednocześnie są całkowicie niewidoczne i często bezwonne. Dlatego tak ważne jest, aby polegać na twardych danych, a nie tylko na własnych zmysłach.
Oto cztery proste sposoby, aby sprawdzić, czym tak naprawdę oddychamy w Ustroniu.
1. Media i komunikaty – bądź na bieżąco. Najbardziej tradycyjną metodą jest śledzenie informacji podawanych w mediach. W okresach największego zanieczyszczenia stacje radiowe, telewizyjne oraz portale internetowe często publikują raporty smogowe. To dobre źródło podstawowej wiedzy, choć zazwyczaj ogranicza się do ogólnych komunikatów i nie dostarcza danych w czasie rzeczywistym dla naszej konkretnej lokalizacji.
2. Alert RCB. Warto zwrócić szczególną uwagę na Alerty RCB. Są to bezpłatne wiadomości
SMS wysłane przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa bezpośrednio na telefony komórkowe osób przebywających na terenie powiatu, gdzie prognozowane jest wysokie ryzyko przekroczenia norm jakości powietrza. Otrzymanie takiego alertu to jednoznaczny sygnał, że sytuacja jest poważna i należy bezwzględnie zastosować się do zaleceń.
3. Aplikacje mobilne – Twój osobisty strażnik czystego powietrza. Najwygodniejszym narzędziem są bezpłatne aplikacje na smartfony. Dostarczają one aktualnych danych z różnych stacji pomiarowych – zarówno państwowych, jak i prywatnych. Dla Ustronia szczególnie przydatne mogą być:
• Kanarek – popularna aplikacja, która agreguje dane z wielu źródeł, w tym z gęstej sieci czujników obywatelskich. Pozwala to na uzyskanie bardziej precyzyjnych odczytów dla konkretnej dzielnicy, np. Hermanic czy Lipowca, gdzie jakość powietrza może się znacząco różnić od tej w uzdrowiskowej części miasta.
• Jakość Powietrza w Polsce (GIOŚ) – oficjalna aplikacja Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, prezentująca dane z państwowych stacji pomiarowych.
• Ekosłupek – prezentujący bieżące dane o jakości powietrza, temperaturze, wilgotności i ciśnieniu atmosferycznym z sieci eko słupków stojących przy ustrońskich szkołach oraz Prażakówce. Mój faworyt, z racji na szczegółowość. Korzystanie z aplikacji jest niezwykle proste – wystarczy włączyć lokalizację, aby otrzymać aktualny wskaźnik jakości powietrza wraz z rekomendacjami zdrowotnymi.
4. Strony internetowe – oficjalne źródło danych. Dla osób poszukujących historycznych informacji najlepszym źródłem będzie strona internetowa Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska: powietrze.gios.gov. pl. Znajdziemy tam dane z oficjalnej stacji pomiarowej zlokalizowanej w Ustroniu Zawodziu. Należy jednak pamiętać, że jest to pomiar z jednego, konkretnego punktu. Wartości w centrum miasta czy w gęstej zabudowie jednorodzinnej mogą być w tym samym czasie znacznie wyższe.
5. Domowe czujniki jakości powietrza – wiedza tu i teraz. Coraz popularniejsze stają się niewielkie, domowe czujniki jakości powietrza takie jak np. model VINDSTYRKA dostępny
w sieci IKEA. Takie urządzenie na bieżąco monitoruje stężenie pyłów PM2,5 wewnątrz naszego domu lub mieszkania. To małe urządzenie pokazuje, jak bardzo zanieczyszczenia z zewnątrz przenikają do naszych pomieszczeń. Dzięki niemu wiemy, kiedy należy zamknąć okna i uruchomić oczyszczacz powietrza, a kiedy można bezpiecznie przewietrzyć mieszkanie.
6. Gdy powietrze jest złej jakości – chroń siebie i bliskich.
Sama wiedza o smogu to nie wszystko – kluczowe jest odpowiednie adekwatne działanie. Gdy wskaźniki jakości powietrza świecą się na czerwono lub fioletowo, należy bezwzględnie:
• ograniczyć aktywność na zewnątrz, a w szczególności zrezygnować z uprawiania sportu, biegania czy intensywnych spacerów. Wysiłek fizyczny zwiększa ilość wdychanego powietrza, a wraz z nim – szkodliwych pyłów,
• nie wietrzyć mieszkania. Otwieranie okien w trakcie epizodu smogowego powoduje, że całe zanieczyszczenie trafia prosto do naszych płuc,
• uruchomić oczyszczacz powietrza, jeśli takim dysponujemy. Nowoczesne filtry HEPA są w stanie wyłapać nawet najdrobniejsze i najgroźniejsze cząsteczki pyłu.
Dbanie o czyste powietrze to wspólna odpowiedzialność, ale ochrona własnego zdrowia zaczyna się od świadomości. Korzystajmy z dostępnych narzędzi, sprawdzajmy, czym oddychamy i reagujmy adekwatnie do zagrożenia. Gdy powietrze jest dobre korzystajmy z uroków natury.
Piotr Poznański
Ustroński Alarm Smogowy
Inne najnowsze artykuły Piotra Poznańskiego: