9.6 C
Ustroń
poniedziałek, 13 października, 2025

Domy Fabryczne naprzeciw Kuźni

Na pierwszym planie budynek, znajdujący się tuż przy głównej ulicy, w tle fragment drugiego z domów.

DOMY FABRYCZNE NAPRZECIW KUŹNI
(W MIEJSCU DZISIEJSZEGO OSIEDLA 700-LECIA USTRONIA)

Tym razem wspominać będziemy budynki, znajdujące się na miejscu obecnego osiedla 700-lecia Ustronia. Znajdowały się one naprzeciw Kuźni, a dokładniej dawnej kantyny i konsumu robotniczego. Z moich ustaleń wynika, iż oba obiekty, posadowione równolegle względem siebie, powstały w 1876 r. na terenie należącym do ustrońskiej Huty (a później Kuźni) z inicjatywy hutmistrza Emila Kuhlo, który zasłynął u nas jako budowniczy domów i kolonii robotniczych. Warto podkreślić także, iż zgodnie z pierwotnym zamysłem oraz bliskością zakładu pracy, przeznaczono je dla majstrów fabrycznych i ich rodzin.

Rodzina Bönischów pozująca w ogródku między budynkami. W tle obiekty Kuźni (kantyna oraz komin starej hartowni). Zdjęcie ze zbiorów Romana Gawlasa udostępniła Bożena Kubień.

Pierwszy z nich zlokalizowany był bezpośrednio przy głównej drodze, czyli dzisiejszej ul. Daszyńskiego. Jego przedwojenny adres, to Ustroń 173, podczas okupacji Wehrmachtstraβe 23, a następnie 22 Lipca 23. Budynek był murowany i parterowy, mieszczący 2 rodziny. W czasie okupacji (i wcześniej) mieszkali w nim Christianusowie i Bönischowie, po wojnie Gomolowie (rodzina znanego piłkarza) oraz Glajcowie. Budynek przetrwał 108 lat, w 1984 r, strawił go pożar, który zapewne pamięta jeszcze wielu ustroniaków.

Kto pamięta jeszcze taki wizerunek obecnej ul. Daszyńskiego? Kuźnia – wówczas epicentrum ustrońskiego świata, epatowała podobiznami Marksa, Engelsa i Lenina. Po przeciwnej stronie drogi, tuż przed pierwszym z opisywanych dziś budynków, tłumnie formował się pochód pierwszomajowy.

Drugi z domów usytuowany był w głębi dzisiejszego osiedla. Jego przedwojenny adres, to Ustroń 174, podczas okupacji Moorstraβe 1, później Fabryczna 2. Budynek ten, również murowany i parterowy, mieścił 3 mieszkania oraz był nieco węższy i dużo dłuższy od sąsiedniego. Podczas okupacji mieszkali w nim między innymi Starzykowie, Stecowie, Nowaccy. Obu domom towarzyszyły chlewiki i szopki, a między nimi znajdowało się podwórze – miejsce zabaw dzieci pracowników Kuźni. Jak poinformowała nas 31 lat temu Gazeta Ustrońska, dom rozebrano we wrześniu 1994 r. Rozbiórkę obu budynków uwiecznił
na łamach Gazety niezawodny Wojsław Suchta. Ustroniaków, mających możliwość dostarczenia dodatkowych informacji o opisywanych budynkach, zapraszam do kontaktu. Nie pozwólmy im całkowicie odejść w zapomnienie!

Alicja Michałek, Muzeum Ustrońskie

Rozbiórka domu usytuowanego w głębi podwórza na ujęciu Wojsława Suchty, wrzesień 1994 r. Jej powodem był zły stan techniczny obiektu, liczącego wówczas 118 lat.
Rozbiórka domu znajdującego się przy głównej ulicy na ujęciu Wojsława Suchty.

Zobacz również

Ostatnie artykuły

Przejdź do treści