Ostatnia informacja z m-ca maja o dokonanym oszustwie na szkodę starszego pana z okolic Żywca przez sprawców podających się za policjantów, którzy pod pozorem, rzekomej prowokacji policyjnej telefonicznie nakazali poszkodowanemu podjęcie z banku jego oszczędności w kwocie 50 tysięcy złotych, następnie złożenie we wskazanym, ukrytym miejscu celem zatrzymania rzekomej „grupy oszustów” skłoniła mnie do podzielenia się kilkoma uwagami.
Wniosek z tego, że sprawcy tych oszustw posiadają rozeznanie w których bankach seniorzy posiadają zdeponowane oszczędności. Dzwoniąc do wytypowanej ofiary potrafią też w swoim telefonie wyświetlić numer telefonu danego banku, potrafią wyselekcjonować
przyszłe ofiary zaś seniorzy często są łatwowierni. Przestępcy wymyślili już ponad 50 technik oszustw i manipulacji zaś rocznie w Polsce wyłudzają od seniorów około 141 milionów złotych. Celem ostrzeżenia seniorów opiszę jeszcze kilka innych, ostatnio zaistniałych oszustw.
1. Oszustwo na litość. Miały miejsce również w Ustroniu. Oszuści pukają do domostw i proszą o przygotowanie posiłku lub podanie czegoś do picia. Tłumaczą się bardzo złą sytuacją materialną, ubóstwem. Wymyślają najbardziej dotkliwe przyczyny takiego stanu np. śmierci członka rodziny, tragicznego wypadku, niepełnosprawności. Kiedy senior zacznie przyrządzać posiłek, oszust zyskuje czas na to, by przeszukać pomieszczenia i dokonać kradzieży gotówki lub biżuterii. Robi to szybko i niezauważalnie przez seniora, który ma słaby wzrok lub cierpi na niedosłuch.
2. Oszustwa na pracownika banku. Oszust nawiązuje telefoniczny kontakt z ofiarą przedstawiając się jako pracownik banku i informuje o podejrzanej transakcji, która rzekomo wypłynęła z jej konta. Właściciel rachunku loguje się na swoje konto internetowe, gdzie nie dostrzega nieprawidłowości ale jednocześnie jest zwodzony przez rozmówcę „przekierowaniem” rozmowy do „działu zabezpieczeń” i otrzymuje SMS-y imitujące bankowe wiadomości o trwającej próbie „wyczyszczenia” jego konta. W tym czasie drugi oszust – rozmówca z „działu zabezpieczenia” informuje właściciela konta, by ten szybko przelał pieniądze na podany przez niego nowy numer rachunku, tj. „bezpieczne” konto
OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE SENIORÓW bankowe, zanim jego aktualne konto zostanie „wyczyszczone” np. przez hakerów. Informuje, że przelanie musi nastąpić bezzwłocznie
zanim internetowy przestępca osiągnie cel. Charakterystyczne jest przynaglenie do szybkiego przelania gotówki.
3. Oszustwa na żołnierza z zagranicznej misji. W tym przypadku oszust podaje się za amerykańskiego żołnierza, który kończy służbę i jako osoba samotna szuka prawdziwej miłości. Ma polskie korzenie więc na starość chce się przenieść do Polski, gdzie u boku ukochanej spędzi jesień swojego życia. Miesiącami trwają rozmowy, „bajerowanie” nie jednej lecz wielu kobiet jednocześnie, wysyłanie zdjęcia przystojnego żołnierza w mundurze, a z czasem wyznania sympatii, przyjaźni i wreszcie miłości. Rodzi się zaufanie, bliskość, zależność i chęć spotkania. Są różne scenariusze, za pomocą których oszuści wyłudzają od kobiet pieniądze. Może to być informacja o wysłanej paczce z kosztownościami po czym ofiara dostaje fałszywy telefon z zagranicy, że trzeba opłacić cło. Może być informacja, że żołnierz został ranny podczas ostatniej akcji lub uległ wypadkowi i potrzebuje pomocy finansowej. Istnieje wiele możliwości, aby wykorzystać szantaż emocjonalny. W ostatnich miesiącach na popularności zyskują także oszustwa na tzw. lekarkę z amerykańskiej armii i wtedy to mężczyźni padają ofiarami takiego oszustwa.
4. Oszustwa na zepsuty telefon. Są podobne jak na wnuczka, na syna, na córkę i innych członków rodziny lub przyjaciół. To jeden z najpopularniejszych sposobów na wyłudzenie pieniędzy od starszych osób, zdarzały się również w Ustroniu dlatego postanowiłem to opisać. Mimo wielu informacji na ten temat – seniorzy wciąż dają się oszukiwać. „Mamo rozbił mi się telefon. Nie mogę zapłacić rachunków a to pilne – bo będę miała problemy. Czy możesz mi pomóc”. SMS-y o podobnej treści może otrzymać wytypowana przez oszustkę ofiara. Dalej z tych wiadomości dowiemy się, że „córka” pisze z zastępczej komórki o słabej baterii, w dodatku ma zepsuty mikrofon więc nie może rozmawiać. Musi wykonać kilka pilnych przelewów, a nie może się w tej sytuacji zalogować do swojego banku, bo rozbił się jej telefon, z którego zawsze płaci rachunki. „Córka” wysyła po kolei numery kont i kwoty przelania. Są podziękowania i obietnice, że całość zostanie zwrócona. Oszustka kończy SMS-owym ponagleniem: „Bateria mi pada. Normalnym standardowym przelewem to wyślij. Dziękuję, Kocham Cię mocno”. Treść SMS może być inna, z reguły wzbudza wiarygodność ofiary.
Rada dla seniorów: kontrolujmy emocje i pamiętajmy o tym, że nigdy nie wiemy kto jest po drugiej stronie. Dlatego warto pamiętać o kilku zasadach:
– zawsze zweryfikuj i potwierdź opisaną sytuację
– nie daj sobie wmówić, że jest mało czasu
– nie wykonuj ślepo poleceń
– rozłącz się i weź kilka głębokich wdechów
– powiadom najbliższych o zdarzeniu.
Opracował Józef Sikora
Rada Seniorów UM